| De vraag |
De oorspronkelijke vraag was:
|
Geschiedenis en organisatie van ARD (samenwerking regionalen) en ZDF (zelfstandige omroep) (Duitsland 1 en 2)
|
|
| Het opzoeken |
De informatie die ik hier gebruik heb ik gehaald uit de Duitstalige Wikipedia (zie hieronder bij 'Bronnen'). |
| Wat ik vond |
De ZDF is ontstaan in reactie op een mislukte initiatief om een door de bondsregering gesteunde privaat-commerciële zender, de Freies Fernsehen Gesellschaft, op te richten. |
| De commercie |
Op 3 november 1956 maakte de televisiereclame in Duitsland zijn debuut bij de Bayerischer Rundfunk.
In datzelfde jaar sloten uitgevers, reclamemakers en de industrie zich aaneen in een "Studiecommissie voor radio- en televisiereclame". |
| | De publieke omroepen waren in 1956 al twee experimentele zenders begonnen op de nieuwe UHF frequentie, met de bedoeling om na enkele jaren een tweede landelijk tv-net te beginnen.
De studiecommissie wilde allereerst voorkomen dat die nieuwe frequenties definitief aan de publieke omroep toegewezen zouden worden.
In 1957 diende men een aanvraag voor een frequentietoewijzing in bij de Duitse posterijen (Deutsche Bundespost). |
| De politiek |
Het was christen-democratische bondskanselier Konrad Adenauer een doorn in het oog dat de Britse Labour-regering zo veel sociaal-democraten in de leiding van het centrale Duitse persbureau (DPD, later DPA) en de Nordwestdeutscher Rundfunk (NWDR) had geplaatst. Op basis van de Duitse grondwet had de bondsregering echter niets te zeggen over de omroep en de pers. Volgens het principe van de zogenaamde Kulturhoheit behoorden die tot de exclusieve bevoegdheid van de deelstaten. |
| | De bondsregering trachtte deze beperking te omzeilen door erop te wijzen dat de radio- en tv-zenders tot het werkgebied van de posterijen behoorden, die wèl onder de verantwoordelijkheid van de bondsregering viel. |
| Freies Fernsehen Gesellschaft (FFG) |
Adenauer steunde daarmee het initiatief voor een Freies Fernsehen Gesellschaft (FFG) met een tweede tv-net. De plannen voor een tweede net werden door de bondsregering goedgekeurd en de onderneming in het geheim gesteund met een bankgarantie van 20 miljoen mark. In december 1958 werd de Freies Fernsehen Gesellschaft officieel opgericht. De leden van de raad van toezicht van de FFG werden door Adenauer en het Verbond van Duitse industriële ondernemingen gezamenlijk benoemd. In augustus 1960 kocht de FFG een studioterrein in Eschborn met de bedoeling op korte termijn met de uitzendingen te kunnen starten. Men had ook al enkele tv-series ingekocht bij CBS en NBC International. |
| Deutschland-Fernsehen GmbH |
De deelstaten zouden met een beroep op de hen toekomende Kulturhoheit de start van de nieuwe zender via het bundesverfassungsgericht kunnen blokkeren.
Om de deelstaten daarvan af te houden, werd de FFG ondergebracht in een haastig opgerichte holding, de Deutschland-Fernsehen GmbH, waarin de deelstaten zouden kunnen deelnemen. De posterijen zouden de uitzendlicentie toekennen aan deze nieuwe holding, maar de FFG zou de uitzendingen gaan verzorgen. |
| Verfassungsgericht |
In september 1960 beriepen de deelstaten met een SPD-regering (Hamburg, Bremen, Niedersachsen en Hessen) zich desondanks toch op het bundesverfassingsgericht. Deze instantie deed op 17 december, twee weken voor de geplande start van de uitzendingen, een uitspraak in kort geding: de uitzendingen werden afgelast. In de definitieve uitspraak, die volgde op 28 februari 1961, verklaarde het bundesverfassingsgericht dat de verantwoordelijkheid van de posterijen beperkt was tot de technische kant van de signaaloverdracht en dat uitsluitend de deelstaten bevoegd waren tot het regelen van de inhoud van de uitzendingen. |
| De ZDF gaat van start |
Omdat het duidelijk was dat de tijd voor een tweede net rijp was, besloten de bondsstaten nog in maart 1961 tot 'eine gemeinnützige Anstalt des öffentlichen Rechts mit dem Namen: Zweites Deutsches Fernsehen'. De studio's van de FFG in Eschborn en een groot aantal reeds voorbereide programma's werden overgenomen en op 1 april 1963 begon de ZDF officieel met uitzenden. |
| Organisatie ZDF |
De ZDF (Zweites Deutsches Fernsehen) is net als de ARD een publieke omroep, gebaseerd op een verdrag tussen de Duitse deelstaten (Bundesländer). Het verschil met de ARD is, dat de programma's voor 'Das Erste', het tv-net van de ARD, worden aangeleverd door de regionale omroepen of door de regionale omroepen gezamenlijk opgezet, terwijl ZDF een eigen programma-organisatie heeft, waarin de bundeslanden rechtstreeks deelnemen, zeg maar, als aandeelhouders. |
| |
Zie ook De geschiedenis van de ARD
|
Bronnen |
- Freies Fernsehen Gesellschaft, Wikipedia
- Deutschland-Fernsehen GmbH, Wikipedia
- ZDF, Wikipedia
|